Cá rô đanh là loài cá dễ sống, bắt lên chậu, để xâm xấp nước chỉ cần có nước có thể để cả ngày. Khác với các loài cá khác, cá rô đanh không phải là loài cá nước sâu, mùa cạn nó nằm sâu dưới bùn rồi khi có nước nó lại trồi lên rồi sinh sản. Cũng bởi nó dễ sống, nên lũ trẻ chúng tôi ngày xưa hay bắt để thả bể. Ngày ấy chúng tôi cứ tưởng là nuôi nó sẽ lớn, nhưng không phải, loài rô đanh này nó chỉ lớn hơn ngón tay cái một chút thôi, dù có nuôi lâu cũng chẳng to lên, nó khác với các loại cá thông thường.

Bây giờ loài rô đanh này ít lắm. Tôi về quê vẫn nhìn thấy những con cá rô nuôi, to vật vã, có con cá nặng cả ký. Loài cá rô nuôi ấy nhiều thịt, nhưng ăn nhạt không được đậm đà như cá rô đanh ngày xưa.

Ngày xưa …

Mỗi lần xuống đồng, vào mùa nước cạn. Chúng tôi hay đến những hố trũng rạch đìa, gom lại rồi tát, có khi được cả vài ký cá, mà cá rô đến cả nửa. Vì đặc điểm loài rô này các loài cá lớn khó "bắt nạt", bởi cấu tạo của nó là nhỏ nhưng rất mạnh.

Bây giờ về quê, tôi hay lần mò ra chợ kiếm mua cá này, mà ít lắm, giá lại đắt. Người quê bây giờ họ ít ăn, nhưng vẫn là đặc sản. Tôi thì lại ưa những thứ mang đậm chất quê, dân giã mà ngon, vì nó mang cái dáng dấp quê xưa, mà những người lớn tuổi hoặc xa quê lâu ngày thường hay hồi tưởng.

Tôi sẽ về quê …

Và dứt khoát tìm mua, ăn một bữa cá rô đanh này cho thỏa thích. Và dứt khoát phải tìm được loại cá rô đồng, bắt lên vẫn còn bùn dính ở vây. Chỉ có như vậy mới thỏa mãn được cái thú nhấm nháp vị quê xưa.

Chuyện Làng Quê