Thời gian cứ lặng lẽ chảy vào chiếc bình gốm cổ khổng lồ. Những người đàn bà góa bụa làng tôi như những con cào cào áo nâu khuất dần sau cỏ. Từ chân trời xa chạy về những ngọn gió loang lổ màu đỏ. Những ngón tay của gió như điên cuồng, như kiệt sức bới rối tung từng đám lá cỏ gai. Tôi đứng trên con đường cuối làng khóc run lên như đứa trẻ mất mẹ. Tôi làm sao lật hết từng lá cỏ trên đất đai rộng lớn nhường kia, để tìm lại những người đàn bà góa bụa…
Những người đàn bà góa bụa làng tôi gồng gánh trên vai, trên những con đường mòn như cột sống dị tật của ngàn đời vất vả. Họ mộng du qua những cơn gió hồng hoang nổi lên lúc mặt trời lăn vòng cuối cùng vào bóng tối. Họ mộng du trong những cơn mưa tiền sử lúc bình minh vừa vực dậy sau một cơn sốt đêm và tôi như kẻ mắc bệnh tâm thần đứng đếm họ. Tôi đếm từng ví dụ.
Những người đàn bà góa bụa làng tôi - những ví dụ - chân không giày không đẹp. Họ tránh con đường dẫn đến những đêm trăng. Bầu vú họ mệt mỏi nằm ngoẹo đầu và trở lên ngễnh ngãng, không còn nghe được tiếng gọi đàn ông nồng mùi thuốc lào và ruộng bùn ngai ngái, trong những đêm gió từng đôi quấn nhau qua vườn hổn hển. Chỉ tiếng chuột nhắt cắn thóc trong những chiếc áo quan gỗ gạo đóng sẵn làm họ thức giấc. và họ nằm lo âu trong tiếng mọt cắn gỗ vọng ra từ cỗ áo quan.
Thời gian cứ lặng lẽ…lặng lẽ chảy ào vào chiếc bình gốm cổ khổng lồ. Những người đàn bà góa bụa làng tôi như những con cào cào áo nâu cứ khuất dần… khuất dần sau cỏ. Tôi như kẻ mắc bệnh tâm thần đứng khóc. Tôi khóc vì những ví dụ đã vĩnh viễn ra đi.
Và đến khi tôi không còn gì để đếm. Những người đàn bà góa bụa làng tôi từ sau cỏ trở về. Họ đi trên ánh trăng gồ ghề dọc con đường phơi đầy rơm rạ tháng Mười. Mái tóc đẫm hương lá bưởi của họ chảy lênh láng trong trăng. Bầu vú họ vươn về phía ngọn lửa giới tính vừa nhóm lên đâu đó. Sau bước chân họ, sau tiếng kẹt cửa trong khuya là bài hát. Bài hát vút lên xuyên qua đỉnh đầu những người mắc bệnh tâm thần mất ngủ nhìn trăng. Những người mắc bệnh tâm thần mất ngủ nhìn trăng mở cửa và bước ra khỏi nhà. Họ cùng bài hát kia đi mãi, đi mãi, và đi mãi, về nơi không có những Ví Dụ bao giờ.
|
NHỮNG VÍ DỤ cũng lại là một bài thơ văn xuôi in trong tập SỰ MÂT NGỦ CỦA LỬA, Nhà XB Lao Động năm 1992. Mấy hôm nay tôi hay đưa những bài thơ từ tập thơ này. Tôi không có ý gì cả mà chỉ là nhiều bài thơ trong tập thơ này chứa đựng nhiều điều đang diễn ra như tôi nghĩ từ mấy chục năm trước. Tôi đưa bài thơ này với lý do sắp đến ngày 20/10. Đấy là bài thơ viết về những người phụ nữ làng tôi cũng như phụ nữ của mọi miền quê Việt Nam trong chiến tranh. Nhiều người trong số họ đã trở thành những ví dụ của đợi chờ, của đau thương, của hy sinh. Tôi không muốn có những ví dụ như thế. Mà chẳng ai muốn những người phụ nữ của mình trở thành những ví dụ ấy. |
Làng chùa, một đêm trăng,1992.
