Mỗi buổi chiều cứ 6h, những bóng đèn cao áp thắp sáng những con phố Hà Nội lung linh. Thế nhưng gần đây lại khác, một ngày hè tháng 6, trong thời tiết vô cùng nóng nực, chạy chiếc xe máy từ trường về nhà, tôi bỗng cảm thấy thiếu thốn, tất cả những ánh sáng chiếu sáng những con đường lớn nhỏ đều là ánh sáng từ đèn xe, nhà dân, cửa hàng, cửa hiệu. Những chiếc đèn giao thông le lói xanh, đỏ trong cái tối nhập nhèm của chiều hè. “Phải chăng mấy cán bộ điện lực thành phố quên thắp đèn” – người dừng đèn đỏ cạnh tôi ngạc nhiên nói.
Đèn thắp sáng con phố Lê Thánh Tông được bật đan xen để giảm thiểu một nửa lượng điện tiêu thụ (Ảnh: Diễm Hương)Đi qua địa bàn quận Hai Bà Trưng, không chỉ đèn đường tắt, một số khu dân cư, các hộ kinh doanh vừa và nhỏ đang phải sinh hoạt trong cảnh không có điện. Theo thông báo của EVN trên loa phát thanh, do El Nino trở lại, hạn hán kéo dài, các hồ thủy điện lớn toàn miền Bắc đã cạn nước tới dưới mức nước chết. Mất hẳn 1 nguồn cung cấp điện từ thủy điện, lưới điện quốc gia lâm vào khủng hoảng. Không đủ sức cung cấp điện như trước, thành phố Hà Nội buộc phải thực hiện chính sách tiết kiệm, luân phiên cắt điện và giảm 50% lượng đèn chiếu sáng công cộng tại tất cả các quận, huyện, không có ngoại lệ.
Người đi đường thì uể oải, đèn đường le lói với chút ánh sáng mờ nhạt, con phố nào cũng bớt sắc màu, bớt ánh sáng. Dường như Hà Nội đã khoác lên mình tấm áo mới vô cùng xa lạ, ảm đạm hơn nhiều so với danh xưng “Hà thành náo nhiệt” trước kia. Hi hữu hơn nữa là cả cảnh tượng có một không hai, những cán bộ điện lực mặc bộ quần áo cam nổi bật chạy xe máy gắn loa đi tới từng con ngõ nhỏ bé để thông báo lịch cắt điện.
Phố Hàng Khay nằm ngay trung tâm quận Hoàn Kiếm nhộn nhịp cũng chỉ còn le lói ánh đèn của phương tiện giao thông, đèn từ các cửa hàng kinh doanh (Ảnh: Diễm Hương)Trong tiết trời hè oi bức của Hà Nội ngày đầu tháng 6, nhiều gia đình có lẽ đang phải “vật lộn” do không thể duy trì thói quen bật điều hòa liên tục. Thói quen này sẽ không thể kéo dài thêm nữa vì không chỉ cả thành phố, cả miền Bắc mà cả nước ta đang phải “thắt lưng buộc bụng” do thiếu điện trầm trọng. Sẽ còn rất nhiều những ngày cắt điện luân phiên trên toàn thành phố.
Bến xe Buýt trên đường Đinh Tiên Hoàng được chiếu sáng bằng ánh sáng từ biển quảng cáo (Ảnh: Diễm Hương)Theo như dự báo của Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO), nhiệt độ không khí năm 2023 trên toàn thế giới sẽ cao nhất so với tất cả các năm trước đây, nắng nóng sẽ trở nên gay gắt, ẩm độ trong không khí thấp, ít mưa, hạn hán xảy ra trên quy mô lớn, nước mặn ở biển có khả năng dâng sâu vào ở vùng thấp. Tất cả là do hiện tượng EL Nino xuất hiện sớm hơn các năm trước đây kết hợp với biến đổi khí hậu, khiến cường độ hoạt động của nó trở nên mạnh mẽ và mang tính cực đoan, xuất hiện nhanh, ít có sự giao thoa chuyển mùa như trước đây.
Tượng đài Lý Thái Tổ tắt hết đèn cao áp, chỉ còn lại ánh sáng từ các món đồ chơi, xe mini của người dân tới đây hóng mát, vui chơi (Ảnh: Diễm Hương)Trong nước, theo dự báo của Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia, mùa Hè năm nay nắng nóng, nhiệt độ không khí cao hơn từ 0,5 – 1oC so với trung bình mọi năm cộng với ít mưa, hạn hạn kéo dài khiến sông hồ khô cạn. Điều này dẫn tới thiếu nước trầm trọng. Nước sản xuất điện không có, nguy cơ nước sạch dùng cho sinh hoạt, sản xuất cũng khan hiếm. Có lẽ đây sẽ là một mùa hè khắc nghiệt với nhiều người do nắng nóng hoành hành, thiếu nước, thiếu điện, mọi sinh hoạt và hoạt động sản xuất của người dân sẽ gặp thêm nhiều khó khăn.
Tuy không còn rực rỡ như mọi khi nhưng tượng đài Lý Thái Tổ vẫn tập trung đông đảo người dân (Ảnh: Diễm Hương)EVN cùng các bộ, ban, ngành có liên quan đang ngày đêm tuyên truyền, khuyến khích người dân tự ý thức sử dụng điện tiêt kiệm, hợp lí, giảm bớt các thiết bị điện không cần thiết trong các khung giờ cao điểm. Theo ông Đặng Hoàng An – thứ trưởng Bộ Công Thương: để vượt qua giai đoạn khó khăn này, toàn dân cần cùng nhau đồng lòng thực hiện và lan tỏa thông điệp “Tiết kiệm điện, thành thói quen”
Con phố Lê Lai im ắng khi không thắp nhiều đèn (Ảnh: Diễm Hương)Có lẽ sẽ là khá khó để bắt đầu một thói quen mới này khi tháng cao điểm của mùa hè đang diễn ra. Ban ngày, nắng rát da thịt khiến ai ai cũng chỉ muốn được ngồi trong bóng râm tận hưởng làn gió từ các thiết bị làm mát, tới chiều tối, cái nóng từ mặt đường, từ bê tông phả trở lại bầu không khí, làm nó trở nên ngột ngạt, đặc quánh. Trong suốt những ngày đầu tiên thực hiện cắt giảm tiêu thụ điện, người dân Hà Nội còn khá “chật vật” trong việc thích nghi, nhiều người đua nhau tới các trung tâm thương mại để tránh nóng. Những địa điểm vui chơi giải trí, dịch vụ như nhà hàng, quán cafe có điều hòa, máy phát duy trì điện thì vô cùng đông đúc, chen chúc còn những nơi thiếu điện như các hàng ăn vỉa hè, công viên thì đìu hiu, vắng vẻ do không ai tới.
Thậm chí tại phố Hai Bà Trưng, cả hai bên đèn đường đều được tắt (Ảnh: Diễm Hương)
Cơ quan Bộ Lao động Thương binh và Xã hội nằm trên phố Ngô Quyền cũng thực hiện triệt để chính sách tiết kiệm điện (Ảnh: Diễm Hương)Nhưng sau hơn một tuần thực hiện chính sách tiết kiệm này, mọi người đã quen dần, chẳng ai còn xa lạ gì khi những tuyến phố chính vô cùng nhộn nhịp, lấp lánh đèn đường như: Phan Chu Trinh, Hai Bà Trưng, Lê Thánh Tông, Lý Thái Tổ… chỉ thắp một nửa số đèn, đặc biệt là các loại đèn màu trang trí cũng được tắt hết. Người dân đi dạo tại Hồ Gươm buổi tối cũng đã chủ động trang bị cho mình những chiếc đèn pin, hoặc một chiếc điện thoại có đèn pin. Những cơ quan, tòa nhà lớn đều tắt hết đèn không dùng tới, chỉ để những bóng đèn công suất thấp chiếu sáng lối ra vào cơ quan, tòa nhà.
Có lẽ đây là tín hiệu đáng buồn và cũng là đáng mừng, đáng buồn khi nguồn tài nguyên thiên nhiên tưởng như vô tận là nước lại đang dần cạn kiệt, nhưng đáng mừng là khi từ các cấp lãnh đạo cho tới những người dân đều nhận thức được điều đó, toàn dân đều chung tay, cố gắng thục hiện tất cả những biện pháp có thể để khắc phục tình hình, sửa chữa những sai lầm của chính con người gây ra cho thiên nhiên trước đây.
