Cách khu phố cổ Hội An (Quảng Nam) chừng 5km về phía Đông - Nam, nơi “hội thủy” của 3 con sông lớn Thu Bồn, Trường Giang, Đế Võng có khu rừng dừa nước ngập mặn Bảy Mẫu (xã Cẩm Thanh) được bao bọc bởi bao la sông nước. Nơi đây từng là căn cứ địa cách mạng trong kháng chiến và là một trong những phần lõi của Khu dự trữ sinh quyển thế giới Hội An - Cù Lao Chàm.

Chúng tôi rất ấn tượng khi được một lão ngư ở phường Thanh Hà chở đi trên con thuyền nhỏ để tham quan khu vực rừng dừa Bảy Mẫu nhân dịp đầu năm mới Giáp Thìn – 2024. Trưa, nắng tháng Giêng lấp lánh trên mặt nước sông Thu Bồn. Ven bờ, những rặng dừa nước xanh tốt, mỡ màng tiếp nối như một thành luỹ dựng ở triền sông. Có đoạn, ven bờ sông xôn xao hẳn lên với cảnh trên bến dưới thuyền, kẻ mua, người bán các nguyên liệu từ cây dừa nước, tạo nên khung cảnh vừa nhộn nhịp vừa thanh bình, yên ả của một làng “dừa nước” ven sông.

          Các vị lão thành cách mạng ở làng Cẩm Thanh cho hay, gọi là rừng dừa “Bảy Mẫu” là do trước kia khu vực này chỉ có 7 mẫu. Nơi đây,  không chỉ là khu di tích có giá trị lịch sử đặc biệt, đây còn là vùng sinh thái độc đáo với hệ rừng ngập nước có thắng cảnh hữu tình. Trước những năm 1980, rừng dừa trải rộng trên các thôn của xã Cẩm Thanh với diện tích lên tới hàng trăm héc ta…

Tại vùng này, trên các cồn gò và các vực nước chung quanh có hệ sinh thái cỏ biển, đây còn là nơi cư trú, sinh sống của nhiều loài động vật biển giá trị, nhất là các loài tôm, cua, ghẹ và động vật thân mềm. Các thảm cỏ biển là nơi sinh sống và bắt mồi của nhiều loài hải sản.

Các hệ sinh thái ngập mặn này còn đóng vai trò như một máy lọc sinh học, tích tụ và phân hủy chất thải, làm trong sạch nguồn nước trước khi về với biển. Năm ngoái, UNESCO đã công nhận Hội An - Cù Lao Chàm là Khu dự trữ sinh quyển thế giới, trong đó có hệ sinh thái vùng ngập mặn thuộc hạ lưu sông Thu Bồn này.

Du khách vừa khám phá hệ sinh thái ngập nước của rừng dừa, bơi thuyền thúng, đạp xe đạp hoặc câu cá trong rừng dừa vừa tham gia thu gom rác thải, góp phần bảo vệ môi trường. Năm năm trở lại đây, một số doanh nghiệp đã tổ chức khai thác tour du lịch khám phá rừng dừa Bảy Mẫu.

Sau khi lên thuyền, du khách sẽ được lướt đi trên dòng sông với 2 bên là những ngôi nhà của người dân địa phương với những mái nhà lợp bằng lá dừa nước, mang nét đẹp mộc mạc, bình dị của vùng thôn quê miền sông nước với những rặng dừa xanh rì, dòng kênh xanh xanh.

Không chỉ khám phá rừng dừa nước, du khách còn được các nhân viên của tour du lịch hướng dẫn tỉ mỉ cách làm những “chiếc mũ thổ dân”, cách làm bông hoa, con vật ngộ nghĩnh từ lá dừa nước… món quà lưu niệm cho chuyến tham quan thú vị này. Du khách sẽ được những người lái thuyền hướng dẫn tự tay làm những món quà xinh xắn từ những lá dừa nước.

Ngoài ra, bạn còn có thể học cách chèo thuyền từ những người dân địa phương thân thiện, nhiệt tình và học cách quăng chài thả lưới bắt cá, câu cua trên những dòng sông, dòng kênh êm ả, miên man ở phố Hội. Đó đều là những trải nghiệm thật độc đáo và thú vị ít “nơi mô” có được. Hiện nay, rừng dừa “Bảy Mẫu” này đã trở thành điểm du lịch sinh thái hấp dẫn, được nhiều người ví như là “Miền Tây trong lòng phố Hội” hay là “Miền Tây giữa lòng xứ Quảng”./.