Thuở thiếu thời từng nấu sử, sôi kinh, nhưng không thích chốn quan trường: vào luồn, ra cúi, nên không ra ứng thí, ở nhà cai quản sản nghiệp tổ tiên để lại, rãnh rang thì đi thăm viếng bằng hữu, du sơn, ngọa thủy. Thuở trẻ, một lần đi chơi núi Yên Tử, tình cờ gặp được mấy ông Tiên đang chơi cờ, Trần Sinh hăng hái tình nguyện làm người phục dịch. Buổi chiều tan cuộc cờ, mấy ông Tiên cảm kích, một ông Tiên bảo Sinh:

- Chúng ta 100 năm mới đến đây chơi cờ 1 lần, nay gặp được ngươi đây, âu cũng là duyên phận, cảm kích công lao của ngươi từ sáng đến giờ, ta ban cho ngươi 1 phép mầu là nghe và hiểu được tiếng nói của muông thú, đổi lại ngươi không được kể lại cho ai nghe cả, nếu trái lời chết ngay tức khắc. Đồng ý chứ!

Trần Sinh: Dạ! con đồng ý ạ! đồng thời cám ơn rối rít. Kể từ ấy, Trần Sinh nghe và hiểu được tiếng nói của muông thú, tính tình đôn hậu, lấy cái may mắn làm vui, có dịp giúp chúng nó được thì giúp, chứ không sử dụng lợi thế đó mà tàn hại bọn chúng. Điển hình như: Một chú cọp bị hóc xương, nuốt vào không được, nhả ra không xong, cả tháng không ăn uống chi cả, cọp ta ốm chỉ còn da với xương. Sinh đi ngang bảo cọp há miệng ra, móc xương giúp cọp, cọp lấy làm cảm kích khôn cùng. Một lần đi chơi nghỉ trưa trong rừng, nằm cạnh Tổ kiến to, nghe chúng than thở: Ngày mai có bão, lũ lớn ập vào đây, thời gian gấp quá, không di dời kịp, có lẽ ngày mai có số chết chìm, có số chết trôi, có số làm mồi cho cá… Trần Sinh liền dời ngay Tổ kiến lên đồi cao, cứu được hàng triệu sinh linh nhà kiến……..

Đến năm 50 tuổi, cưới thêm 1 người vợ lẽ (chỗ này, chuyện từ thời phong kiến, đến nay tôi chưa hiểu, ai biết chỉ giúp: vợ chánh là 1, vợ kế là 2, vậy 2 là chẵn, sao gọi là lẽ) để tiện gọi là bà Hai nhé. Bà Hai còn trẻ (trên 20 tuổi) và đẹp (đẹp mới cưới, chứ xấu thì sống với vợ cũ cho rồi, cưới thêm làm gì). Vì biết mình trẻ và đẹp, nên bà Hai chảnh và nhõng nhẽo tợn, lúc đầu Trần Sinh còn thấy vui vui, càng ngày càng oải, đôi khi bực mình, rồi lại tự cười nhạo mình “đương không đi rước cục nợ về, đáng cái tội già mà ham”. Một đêm nọ, đang dỗ giấc ngủ. Trần Sinh nghe con bò và con ngựa nói chuyện với nhau ngoài chuồng. Bò than thở: Anh ngựa ơi! số của anh sao mà sung sướng quá, ban ngày thỉnh thoảng chỉ chở ông chủ đi công việc, hoặc đi chơi, công việc thật nhàn nhã. Còn tôi, trời mờ sáng, có hôm chưa tỏ mặt người, thằng chăn quăng cho nắm rơm, nắm cỏ xong, lôi mũi dẫn ra đồng bắt cày, bừa… Phải vậy xong đâu, đi chậm nó cũng đánh, đi lẹ nó cũng đánh, đi bên phải nó cũng đánh, đi bên trái nó cũng đánh, như đêm rồi nó hẹn con bồ của nó chỗ đống rơm sau nhà, đêm đó con nhỏ không đến, nó ngồi chờ đến khuya, bị muỗi cắn, hôm sau nó trút giận lên cái lưng của tôi quá trời, giận quá tôi muốn quay đầu lại húc nó 1 cái cho bỏ mẹ nó cho rồi, nhưng tôi không dám, nó không chết, chắc mình chết.

Ngựa: Tại anh ngu quá, anh phải chịu thôi, người ta thường nói ngu như trâu, ngu như bò đó hay sao? Thôi để tôi chỉ cho anh 1 kế, để anh khỏi cực nhé!

Bò: Kế chi, làm ơn chỉ cho tôi đi anh Ngựa.

Ngựa: Sáng mai, thằng chăn vào quăng cỏ cho anh, anh giả bệnh đừng ăn, nó lôi anh đứng dậy, anh giả bộ đứng dậy không nổi, như thế là ngày mai anh khỏi phải anh cày.

Bò: Hay quá! mai tôi nghe theo lời anh.

Sáng sớm, Trần Sinh nghe tiếng thằng chăn gọi: Ông chủ ơi, con bò bị bệnh rồi, mà đất đã lãnh cày cho nhà thằng Đậu, để kịp xuống giống, phải làm sao?

Trần Sinh: Bò đau, thì bắt ngựa cày thế chứ sao!

Thế là ngày hôm ấy công việc của con bò được con ngựa làm thế, Bò ở nhà nhởn nhơ nhai cỏ, lấy làm khoái chí. Trần Sinh để ý theo dõi, chiều tối khi ngựa ta về tới chuồng, mặt mày bơ phờ, trông thật là thê thảm. Trần Sinh cười thầm: “Cho đáng đời, rõ vẽ chuyện, đồ tào lao”.

Tối đến, Trần Sinh chờ nghe tiếp câu chuyện của bò và ngựa.

Ngựa: Anh Bò ơi! nghe tin gì chưa ?

Bò: Tin chi vậy anh ngựa ?

Ngựa: Anh tiêu đời rồi, ngày mai ông chủ sẽ làm thịt anh.

Bò: Trời ơi! tại sao lại giết tôi?

Ngựa: Thì tại anh bệnh, không cày bừa được nữa, chẳng lẽ nuôi anh tốn cơm à!

Bò: Cứu tôi với anh ngựa ơi! tôi chưa muốn chết, tôi chưa có vợ mà!

Ngựa: Vậy thì sáng mai thằng chăn quăng cỏ vào, anh ăn cho thật mạnh, tự đứng dậy chứng tỏ hết bệnh và đi cày.

Nghe đến đây, Trần Sinh thán phục trí khôn ngoan của con ngựa, khoái chí quá bật cười lớn, vỗ tay vào đùi đánh đét 1 cái, rủi thay cái tay lại đánh lộn vào đùi của bà Hai nằm cạnh. Giật mình thức giấc, lại thấy ông xã cười khan một mình.

Bà Hai: Chuyện chi vui vậy mình?

Trần Sinh: Đâu có chi!

Bà Hai không chịu lối giải thích đâu có chi, truy đến cùng, Trần Sinh thú thật là không thể kể chuyện nầy được, vì kể lại là chết ngay. Lý do chỉ kể lại một câu chuyện xong thì lăn đùng ra chết, không thuyết phục được bà Hai, thế là hôm sau bà bỏ ăn, bà khóc lóc ỉ ôi, ngày hôm sau nữa, nếu ông chồng không chịu kể, thì trong vòng 3 ngày bà sẽ tự vẫn. Trần Sinh ruột rối như tơ vò, bà Hai không tự vẫn mà vẫn bỏ ăn, mà vẫn khóc lóc om sòm thì cũng không chịu nổi, thôi thà chết đi còn sướng hơn sống. Trần Sinh đồng ý với bà Hai: 3 ngày nữa sẽ kể cho bà Hai nghe, đồng thời ông viết thơ mời các bằng hữu, quyến thuộc xa gần đến nhà để gặp mặt, trối trăn, chia tay lần cuối.

Cho gia nhân hỏa tốc đi mời ngay, nội dung thơ: Vào ngày X, lúc 10 giờ, đến dự tiệc rượu thân mật, lý do: cho biết sau. Ngày X, trời hửng sáng, sau khi liệng cho đàn gà mấy nắm thóc, Trần Sinh ngồi uống trà, lòng buồn rười rượi, ngắm đàn gà đang ăn, nhìn cảnh: Con gà trống đang rượt mấy con gà mái để đạp mái, có con gà mái sau cùng không đồng ý, còn mắng mỏ nặng lời với gà trống.

Gà mái: Anh là đồ vô lương tâm, vô đạo đức, anh không thấy, không biết ngày hôm nay ông chủ từ giã cõi đời này à? Lòng dạ nào mà còn đòi làm chuyện nầy được? không biết xấu hổ à?

Gà trống: Ông chủ ngu quá thì chết ráng chịu, sống chi chật đất, chỉ vì bà Hai mà phải chịu chết cũng đáng đời, như tôi đây 4,5 bà vợ, bà có thấy ai dám hó hé, dám ho với tôi không?

Gà mái thỏ thẻ: Nếu anh là ông chủ, thì anh xử lý việc nầy thế nào?

Gà trống: Dễ ợt, khó chi, ra sau vườn, chặt 1 nhánh tre bằng ngón tay cái làm cây roi, vào đánh cho bà Hai 1 trận, hỏi xem bả còn đòi nghe kể chuyện nữa hay không? Sẵn dịp trị luôn cái bệnh chảnh và nhõng nhẽo của bả luôn. Trần Sinh bừng tỉnh, thực hiện lời con gà trống vừa nói với vợ của nó ngay.

Vừa thức dậy, bới tóc, chải chuốt xong, bà Hai mặt mày hí hửng, vài giờ nữa thôi, mình sẽ được nghe kể câu chuyện bí mật nầy, không ngờ Trần Sinh từ ngoài bước vào, cầm roi tre quất thẳng vào người, chỉ trừ đi cái mặt, phần còn lại: ngực, bụng vai, lưng… tiếng roi trót! trót! trót! Bà Hai đau quá, khóc thét lên. Định hỏi tại sao vô cớ bị đánh đòn, nhưng:

Trần Sinh hỏi trước: Còn đòi nghe kể chuyện nữa không? Còn đòi nghe kể chuyện nữa không? Đau quá, bà Hai trả lời ngay: Không dám đòi, không dám đòi nữa…..

Liệng cây roi tre, Trần Sinh khoan khoái trong lòng tiếp tục vào bàn uống trà. Bà Hai vào phòng lấy dầu xoa vào các lằn roi vừa rồi, vừa khóc rã rít. Khách đến, Trần Sinh vui vẽ tiếp đón, có người thắc mắc.

Hỏi: Thông thường phải có giỗ hay cưới mới có tiệc, sau hôm nay tiệc tùng bất ngờ thế?

Trần Sinh: Bạn bè lâu ngày không gặp, nhớ quá bày tiệc để có dịp hàn huyên vậy thôi!

Hôm ấy, Trần Sinh vui quá, uống rượu nhiều. Người được xem là chết rồi, nay được sống lại mà. Hôm sau, Trần Sinh đến hiệu Kim Hoàn đặt đúc 1 con gà trống bằng vàng y rất tinh xảo, đem về thờ trong nhà. Trần Sinh căn dặn: từ nay về sau có tiệc tùng chi thì làm thịt vịt, heo, cá… chớ tuyệt đối không được giết gà làm thịt. Căn dặn thằng chăn đối xử với con bò tử tế hơn, không được đánh đập vô cớ nữa, đông thời giảm bớt giờ làm cho nó.

Người thân và gia nhân trong nhà, ai nấy đều làm lạ và thắc mắc, nhưng không ai dám hỏi, nhưng nếu ai dám hỏi thì chắc chắn Trần Sinh cũng không nói đâu hở quí vị? Nhờ trận đòn roi tre hôm nào, bà Hai hãi quá, bỏ đứt luôn cái tật chảnh và nhõng nhẽo, từ đó không khí trong gia đình trở nên dễ chịu và ấm áp, hạnh phúc. Trần Sinh sống thêm được 30 năm nữa. Đến năm 80 tuổi thì mất.

 

Theo Chuyện Quê