Còn bên nhà bà nội nấu nhiều có tới 20- 25 bát chè để cúng. Chè bên bà nội nấu đã nhiều nhưng ăn cũng dè sẻn kiểu" cấp phát" nên những bát chè trên bàn thờ còn lưu gữi đến ngày 12- 15 tết, khi đó lớp trên của bát chè đã nổi mốc trắng. Mỗi lần tôi sang nhà bà chơi, bà lấy bát chè trên bàn thờ xuống cho đứa cháu nội ăn, động tác đầu tiên tôi dùng đôi đũa gạt đi lớp mốc đó, nếu gạt một lần không hết thì gạt lần 2 sẽ hết mốc. Ăn chè kê mốc rất ngon, vị ngọt nhẹ của đường, vị thơm của kê, vị bùi của lạc( đậu phộng).

Quê tôi hồi đó chủ yếu làm nghề thủ công nên nhà ai vườn rộng trồng thêm cây kê. Khi kê đến mùa có hạt chín vàng rộm với chùm hạt nặng trĩu uốn lượn trong vườn nhìn thật đẹp mắt, nhưng đây là món ăn" cao cấp" của chim sẻ, của chim sáo.........nên trong nhà luôn có người ở nhà canh chừng bầy chim. Đến mùa thu hoạch hạt kê xong là đến công đoạn giã kê như giã lúa, do lượng kê ít nên trong vùng bà con cho kê vào cối đá để giã, rồi đến đoạn sàng sẩy rất công phu.

Khoảng năm 1970 tôi được bố cho sang cơ quan của bố chơi, cơ quan bố ở Nghệ An. Buổi sáng bố mua chè kê cũng nấu với lạc nhưng khác quê tôi là chè kê kẹp giữa cái bánh đa, ăn kiểu này cũng rất ngon.

Năm 1972 lúc đó 17 tuổi tôi đi bộ đội, đơn vị tôi vào chiến trường miền Đông Nam Bộ, giải phóng Miền Nam xong với hy vọng được giã từ vũ khí. Năm 1977" tiếng súng đã nổ trên bầu trời biên giới" những người lính chúng tôi lại lên đường bảo vệ biên cương và làm nhiệm vụ quốc tế CPC. Cuộc đời người lính đi khắp đó đây, chiến đấu trên mọi chiến trường theo yêu cầu của nhiệm vụ. Những năm tháng chiến đấu liên miên, ngập chìm trong lửa đạn, vậy còn đâu thời gian chiêm nghiệm, còn đâu- để nhớ về tuổi thơ dữ dội và món chè kê nấu với lạc nữa.

Món chè kê là món ăn khoái khẩu của tôi nó gắn liền là kỷ niệm đẹp khi còn là tuổi thơ. Ấy vậy đã trên 50 năm rồi nhỉ. Tuổi về già, khi đến lúc được nghĩ ngơi lòng tôi lại xốn xang nghĩ về những kỷ niệm xưa- nhớ về món chè kê mà tuổi thơ của tôi ưa thích. Vậy là vài năm lại đây tôi gia đình tôi 10- 15 ngày lại nấu món chè kê với lạc để ăn sáng, thời nay" hiện đại" hơn bánh đa xúc chè kê, chứ không dùng thìa muỗng nữa.

19/9/2021

Theo Chuyện làng quê