Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp. Ảnh: VGP/Lê Sơn.

Gần 70 triệu cử tri đi bỏ phiếu

Ngày 10/6 vừa qua, Hội đồng Bầu cử Quốc gia đã công bố danh sách chính thức 499 người trúng cử đại biểu Quốc hội khóa XV. Theo quy định của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp, hôm nay (12/7) là thời hạn cuối cùng xem xét khiếu nại tố cáo liên quan đến bầu cử và xác nhận tư cách đại biểu Quốc hội.

Với gần 70 triệu cử tri đi bỏ phiếu, vượt lên những khó khăn chưa từng có do tác động của đại dịch COVID-19, cuộc bầu cử có quy mô lớn nhất từ trước đến nay đã thành công rất tốt đẹp. Theo Chủ tịch Quốc hội, đây chính là nhân tố quan trọng, quyết định đến thành công của cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 dưới sự lãnh đạo sát sao của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và sự chỉ đạo rất trách nhiệm, bài bản, cẩn trọng, chu đáo từ Hội đồng Bầu cử Quốc gia, các cấp ủy đảng, MTTQ, HĐND, Ủy ban bầu cử các cấp từ Trung ương đến địa phương.

Đến thời điểm này, các địa phương đều đã tổ chức thành công kỳ họp thứ nhất HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026, hoàn thành việc kiện toàn nhân sự lãnh đạo chủ chốt của chính quyền địa phương. Chủ tịch Quốc hội cũng đã ký phê chuẩn kết quả bầu Chủ tịch, các Phó Chủ tịch HĐND của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Chủ tịch Quốc hội cho biết, Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV tới đây, chúng ta sẽ kiện toàn nhân sự lãnh đạo chủ chốt của Nhà nước, đồng thời kiện toàn nhân sự cấp cao (theo giới thiệu của Trung ương là 50 nhân sự) để hoàn tất toàn bộ công tác nhân sự từ Trung ương đến địa phương.

Các Tiểu ban Nhân sự, Tiểu ban Giải quyết khiếu nại tố cáo dưới sự chủ trì trực tiếp của các Trưởng Tiểu ban tiếp tục rà soát, hoàn thiện các tài liệu, tờ trình, bảo đảm chặt chẽ theo quy định của pháp luật; rà soát để hoàn tất toàn bộ hồ sơ, tài liệu liên quan đến công tác bầu cử; trình Chủ tịch Hội đồng Bầu cử Quốc gia ký ban hành Nghị quyết xác nhận tư cách đại biểu Quốc hội khóa XV đối với người trúng cử; tiến hành các thủ tục cấp thẻ đại biểu Quốc hội; báo cáo Quốc hội về kết quả bầu cử tại kỳ họp thứ nhất dự kiến khai mạc vào ngày 20/7 tới; Ban Thi đua khen thưởng Trung ương, Bộ Nội vụ hoàn thiện các hồ sơ, thủ tục liên quan đến công tác khen thưởng về bầu cử.

Về tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết công tác bầu cử, Chủ tịch Quốc hội đồng ý với đề xuất của Văn phòng Hội đồng Bầu cử Quốc gia, tổ chức chu đáo, chất lượng nhưng tinh giản, gọn nhẹ, bảo đảm yêu cầu phòng, chống dịch COVID-19. Chủ tịch Quốc hội giao Chánh Văn phòng Hội đồng Bầu cử Quốc gia rà soát số lượng hợp lý các đại biểu tham dự Hội nghị tập trung tại điểm cầu Nhà Quốc hội; tại địa phương, tuỳ theo điều kiện thực tế, rút gọn số lượng tham dự và có thể nối điểm cầu trực tiếp xuống các huyện.

Thành viên Hội đồng Bầu cử Quốc gia họp phiên thứ 8. Ảnh: VGP/Lê Sơn.

Tỉ lệ đại biểu Quốc hội dự kiến hoạt động chuyên trách chưa đạt 40%

Tại Phiên họp, Hội đồng Bầu cử Quốc gia đã nghe báo cáo cập nhật một số nội dung về cuộc bầu cử kể từ sau Phiên họp thứ 7 của Hội đồng Bầu cử Quốc gia đến nay; xem xét báo cáo kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến người trúng cử đại biểu Quốc hội khóa XV; xem xét xác nhận tư cách đại biểu Quốc hội khóa XV đối với 499 người trúng cử…

Trên cơ sở đó, Hội đồng Bầu cử Quốc gia đã biểu quyết thông qua Nghị quyết xác nhận tư cách đại biểu Quốc hội khóa XV đối với 499 người có tên trong danh sách chính thức người trúng cử được công bố hôm 10/6. Theo đó, Quốc hội khóa XV có 194 đại biểu do các cơ quan, tổ chức Trung ương giới thiệu; 301 đại biểu do các cơ quan, tổ chức ở địa phương giới thiệu; 4 đại biểu tự ứng cử; số đại biểu dự kiến hoạt động chuyên trách tại Trung ương là 126 người, số đại biểu hoạt động chuyên trách ở địa phương là 67 người.

Về cơ cấu kết hợp, đại biểu là phụ nữ có 151 người, đạt tỉ lệ 30,26%; đại biểu là người dân tộc thiểu số có 89 người, đạt tỉ lệ 17,84%; đại biểu trẻ dưới 40 tuổi có 47 người, đạt tỉ lệ 9,42%; đại biểu là người ngoài Đảng có 14 người, đạt tỉ lệ 2,81%; đại biểu Khóa XIV tái cử hoặc đã từng là đại biểu Quốc hội các khóa trước có 203 người, đạt tỉ lệ 40,68%; đại biểu lần đầu tham gia Quốc hội có 296 người, đạt tỉ lệ 59,32%. Về trình độ chuyên môn: trên đại học có 392 người, đạt tỉ lệ 78,55%, trong đó, tiến sĩ có 144 người, thạc sĩ có 248 người, đại học có 106 người; dưới đại học có 1 người. Học hàm Giáo sư có 12 người, Phó Giáo sư có 20 người.

Với kết quả nêu trên, cơ cấu, thành phần đại biểu Quốc hội Khóa XV đã giảm đại biểu kiêm nhiệm làm việc trong các cơ quan hành pháp, tư pháp, tăng tỉ lệ đại biểu hoạt động chuyên trách. Tuy tỉ lệ đại biểu Quốc hội dự kiến hoạt động chuyên trách chưa đạt 40% so với quy định nhưng lần đầu tiên trong các nhiệm kỳ Quốc hội, tỉ lệ đại biểu Quốc hội dự kiến hoạt động chuyên trách trúng cử cao, đạt 38,6% tổng số đại biểu Quốc hội. Các cơ cấu kết hợp như tỉ lệ nữ đại biểu, đại biểu trẻ tuổi, đại biểu là người dân tộc thiểu số, đại biểu tái cử đều đạt hoặc vượt so với chỉ tiêu đề ra.

Đặc biệt, lần đầu tiên trong 15 nhiệm kỳ Quốc hội, tỉ lệ đại biểu là người dân tộc thiểu số đạt 17,84%, cao nhất từ trước đến nay và cũng là lần đầu tiên, nước ta có thêm đại diện của 2 dân tộc thiểu số rất ít người (dân tộc Lự và Brâu) trong Quốc hội. Số lượng đại biểu Quốc hội là phụ nữ cũng lớn nhất từ trước đến nay với 151 đại biểu, đạt 30,2%, đưa Việt Nam lên vị trí thứ 51 trên thế giới, thứ 4 ở châu Á và đứng đầu trong Hội đồng Liên minh nghị viện Hiệp hội các nước Đông Nam Á về tỉ lệ nữ đại biểu Quốc hội.