Sau cú lão lên Người đương thời năm của VTV1 2004 chúng tôi mới biết lão đang vất vả. Mấy thằng bạn cùng khóa lại tổ chức về thăm và giúp đỡ lão.

Tôi không học cùng lớp với lão nhưng cùng là lính Hải quân. Tôi nhớ khi tập đặc công ở đoàn 126 Hải quân thì câu chuyện về chiến công đánh chìm tầu dầu mười lăm ngàn tấn ở ngoài khơi Cảng Cửa Việt ngày 8 rạng ngày 9 tháng 9 năm 1969 của lão luôn được nhắc đến trong những buổi sinh hoạt đại đội. Cái tên Trần Quang Khải in trong đầu tôi từ đó.

AHLLVT Trần Quang Khải.

Về học ĐHKTQS tháng 11/1974 người ta dễ nhận ra một lũ " bọ nước " vì sắc áo yếm Hải quân. Chúng tôi gặp nhau, tay bắt mặt mừng vì đã cùng ở đoàn 126. Ngoài gần chục lính sinh viên là lính Hải quân, còn có Trần Quang Khải, Nguyễn Văn Đáng, Đinh Ngọc Mỹ lính thủy đặc công nước đoàn 126. Mấy lão này bơi 25 đến 30 km dễ hơn ta đi bộ nửa ngày.

Tôi và Đáng vào học lớp công nghệ cơ khí Chế tạo máy, Khải lớp Nhà bộ đội, Đinh Ngọc Mỹ vào lớp Xe máy Công Binh.

Chúng tôi với vợ chồng Trần Quang Khải. Ảnh do tác giả cung cấp.

Trường ĐHKTQS khi đó tuyển sinh chất lượng rất cao. Các dũng sỹ diệt Mỹ, các chiến sỹ có thành tích chiến đấu rất cao được ưu tiên hạng nhất. Lão Khải nằm ở dạng này. Ngoài ra còn có Phương Chương, Hồ Quả Thu dũng sỹ diệt Mỹ.

Lão theo học rất vất vả nhưng kiên trì. Thằng Sơn Hà giải bài cho lão tận tụy Lão nghe xong ngẩng đầu lên nhìn nó. Nó hỏi:

- Anh hiểu không? Lão gật gật nhưng thực ra lão chẳng hiểu gì. Thế là cả lớp chung tay xốc lão lên. Khi thi tốt nghiệp lão đạt loại khá và được điều về lữ đoàn 299 Công Binh và về hưu với một sao hai vạch.

Quân đội dùng người kể cũng lạ. Cả đám lính Hải quân được thử thách sóng gió, kinh nghiệm đi biển, gửi đi học chẳng đứa nào được về Hải quân, trong khi đó cả lớp tên lửa, Ra đa chẳng biết gì về biển lại điều về Hải quân.

Hôm nay, trời đẹp, lại có cụ Vinh( biệt hiệu của thằng Vinh) ở TP.HCM ra. Thằng Tuấn thổi còi vào thăm lão ở thôn 4 xã Thanh Nga huyện Hoằng Trinh tỉnh Thanh Hóa.

Chín lão U80 thuê xe đi. Lão xúc động lắm, lập cập ra cổng đón, bắt tay chúng tôi.

Chúng tôi hỏi và

Lão kể lại chuyện đánh chìm tầu dầu, trọng tải mười lăm ngàn tấn. Đó là chiến công oanh liệt nhất của Hải quân lúc bấy giờ.

Tổ đánh tầu có 3 người: Bùi Văn Hy, tổ trưởng, Trần Quang Khải và Trần Văn Hổ tổ viên. Nhận hàng( mìn rùa và thiết bị) từ tổ gùi hàng, họ vận động bơi qua sông Cửa Việt sang bờ Nam, dấu mình trong cồn cát chờ thời cơ.

( Còn nữa)

Hà Nội ngày 27/3/2024

T.H.Q