Tranh minh họa: Lý Thường Kiệt dẫn quân đánh Tống. 
 Trong cuộc kháng chiến chống Tống năm 1075-1077, Lý Thường Kiệt đóng vai trò vô cùng quan trọng. Ông trực tiếp tổ chức và lãnh đạo quân dân ta chống lại quân Tông xâm lược. Nguồn: Internet.

Kỳ 9.

Bên văn có Bộ Thượng Thư

Năm 1042 ra đời Bộ luật “Hình Thư”

Lần đầu tiên ở nước ta bộ luật thành văn được viết.

Năm 1054 đổi Đại Cồ Việt thành Đại Việt

Son vàng Quốc hiệu từ đây

Đạo Phật từ bi tốt lá xanh cây

Thịnh hành phát triển.

Từ bi mênh mông như biển

Chùa tháp xây nên

Khắp mọi miền

Bà Hoàng hậu Ỷ Lan nổi tiếng từ bi nhân đức

Giải phóng cho hàng vạn nô tì khỏi đói nghèo áp bức

Dựng vợ gả chồng

Chia ruộng cho họ phát triển nghề nông

Là gốc vững bền của nước.

Bộ “Hình Thư” là quốc pháp vẫn thấm nhuần nhân đức

Của Lý Thái Tổ, Thái Tông, Thánh Tông

Gốc của thịnh vong là có hay không thương dân yêu nước

Gốc của thịnh hưng là phải xây bằng được

Kỷ cương phép nước nghiêm minh

Cửa Khổng sân Trình

Phải trở thành đạo học.

Năm 1070 nhà Lý xây trường đại học

Học Nho

Quốc Tử Giám ở kinh đô

Đào tạo nhân tài cho quan trường Đại Việt.

Xây Văn Miếu thờ bậc thầy tiên liệt

Khổng Tử và những học trò thủy tổ Nho gia.

Năm 1075 khoa thi Nho đầu tiên của nước nhà

Chọn nhân tài cho non sông xã tắc.

Lê Văn Thịnh đỗ cao nhất bậc

Có thể là học vị Trạng nguyên theo qui chế đời sau

Ông là Thái sư kiến thức rộng sâu

Đã dùng pháp lý đòi vua Tống phải trả lại đất của ta khi chúng chiếm.

Đê sông Hồng và những đê nơi yếu hiểm

Nhà Lý cho xây dựng vững bền

Bởi nông nghiệp là nền

Của quốc gia muôn thuở.

Nhà Lý chia đơn vị hành chính địa phương là lộ

Dưới lộ là phủ, dưới phủ là huyện ( huyện miền núi là châu) là xã là thôn

Nền hành chính mạnh vững vàng thống nhất.

Năm 981 nhà Tống bị Lê Đại Hành đánh cho vỡ mật

Vẫn chưa nguôi cơn giận phục thù

Vẫn sống trong hoang tưởng đui mù

Nuốt trôi Đại Việt.

Năm 1075 triều đình Khai Phong triển khai ráo riết

Hậu cần lương thực vũ khí gần biên giới Việt- Trung

Khâm Châu, Liêm Châu- Quảng Đông

Nam Ninh Quảng Tây như những mũi dao ác độc

Sẵn sàng tạo nên những cơn gió lốc

Khi quân đội nhà Tống tràn vào

Khói lửa binh đao

Hiện hình nơi biên giới

Triều Lý Nhân Tông,Thái úy Phụ quốc Lý Thường Kiệt chủ trương không ngồi đợi

Mà chủ động đem quân sang đất Tống tấn công

Phá những căn cứ hậu cần ở Quảng Tây, Quảng Đông

Gây khó khăn cho quân Tống khi tấn công vào Đại Việt.

Năm 1075 thủy quân ta tấn công như sấm sét

Vào Khâm Châu, Liêm Châu

Rồi tiến công vào công phá Ung Châu

Triệt phá quân nhu lương thực

Gây khó khăn cho quân Tống khi chính thức

Tiến vào xâm lược nước ta.

Sau khi hoàn thành kế hoạch “tiên phát chế nhân” ngăn địch từ xa

Lý Thường Kiệt rút quân về nước

Chuẩn bị chống quân Tống kéo vào xâm lược

Xây phòng tuyến bờ nam sông Cầu

Chặn đường tấn công Thăng Long của địch.

Thủy binh do Lý Kế Nguyên chỉ huy chặn địch ở sông Bạch Đằng công kích

Không cho chúng vào chở bộ binh vượt sông Cầu

Địch buộc phải đánh dài lâu

Bị tiêu hao và đói khát.

Không có thuyền địch buộc phải vượt sông bằng những bè cũ nát

Tiến đánh phòng tuyến phía nam

Nhưng bị thất bại thảm thê phải rút về phía bắc.

Lý Thường Kiệt đang đêm bất ngờ tấn công quân giặc

Quân Tống chết sáu phần mười số quân.

Hoảng loạn tinh thần

Quách Qùy, Triệu Tiết lưỡng nan tiến thoái.

Lý Thường Kiệt mở đường cho chúng hòa đàm đối thoại

Rồi rút quân

Cho chúng giữ một phần

Danh dự.

Còn ta vẫn giữ

Vẹn toàn độc lập giang sơn.

Nước sông Cầu muôn thuở xanh rờn

Còn vang mãi bài ca chiến trận.

(Còn nữa)

CVL